Nguyên Liệu Làm Thuốc Chữa Bệnh

AN THAI 13 Bài thuốc Người phụ nữ trong thời kỳ thai nghén thường hay gặp những trường hợp bất ngờ hoặc trệ thai, hoặc có thai mà đau bụng thậm chí có người phải sanh non (sẩy thai) do nhiều nguyên nhân như gánh nặng, đi đường xa, lao động nặng dưới trời oi bức, ngã khi đi xe đạp v.v... gây ảnh hưởng đến bào thai. Chúng tôi xin giới thiệu 1 số bài thuốc kinh nghiệm đã được các lương y lành nghề lâu năm trong tỉnh cống hiến.

BỆNH VỀ THAI NGHÉN 50 Bài thuốc 1. Đàn bà Khmer thường dùng, rất công hiệu - Có thai 7 - 8 tháng uống mỗi ngày: Rau trai rửa sạch, phơi khô: 1 bó lọn cỡ cườm tay, uống hằng ngày, sinh dễ dàng, ít đau bụng. 2. Toa Bảo Sản Vạn Toàn Thang (thần dược của Hải Thượng Lãn Ông) - Đương quy 3 chỉ - Cao ly sâm 3-5 chỉ - Can khương (sao đen) 1 chỉ - Xuyên khung 1/2 chỉ - Nhục quế (gói riêng) 6 phân - Đào nhân (giã nhỏ) 12 hột - Ngưu tất 2 chỉ - Hồng hoa (sao rượu) 4 phân - Chích Cam thảo 1 chỉ Nếu là Hồng sâm, Lão sơn sâm, Phòng đảng sâm thì 1 lạng. Sắc uống để lấy sức trước khi sinh. Nhục quế: thuốc tới, để vô, quậy đều uống liền.

BỆNH Ở ÂM HỘ 06 Bài thuốc 1. Nếu âm hộ đau mà sưng - Giã nát rau sam mà đắp. - Giã nát mầm non cây bông cúc, nấu nước xông, rồi rửa chỗ sưng. 2. Âm hộ ngứa - Do có huyết trắng lâu ngày, không giữ vệ sinh kỹ, nên năng tắm rửa hàng ngày, mặc quần áo khô, sạch. - Lấy nước tiểu của mình mà rửa. - Nặn nước chanh pha 1 chỉ phấn chì mà thoa nơi đó. - Nấu nghệ, gừng, trầu lương, phèn chua, thuốc rê với nước sôi và tí rượu mà rửa.

BỆNH Ở VÚ 32 Bài thuốc Đau vú là sưng cứng mà đau nhiều vì vú thuộc kinh Dương minh vị, núm thuộc kinh Quyết âm can, chỉ vì bồi dưỡng thiếu thốn, hoặc tức giận xông lên hoặc lo nghĩ uất kết hoặc ăn uống đồ ngon quá nhiều, đều hay sinh đau. Nếu có thai mà đau vú thì gọi là “nội xung nhũ”, đã có con mà đau gọi là “ngoại xung nhũ”, hai chứng ấy vú đều sưng đau, nặng lắm thì nóng rét đữ đội, không kịp chữa thì vú nung mủ lở loét ra.

XÍCH BẠCH ĐỚI 71 Bài thuốc 1. Bạch trọc (tiểu đục như nước vo gạo) - Một con ốc vặn để cả vỏ đốt chín, cho vào 3 chén rượu nấu lên, khêu lấy thịt ốc ăn, rồi uống nước rượu ấy vài lần sẽ lành. 2. Bạch trọc - Quả hồng nứt phơi khô giã ra để lên hòn ngói sấy khô tán nhỏ uống với nước cơm. 3. Bạch trọc - Củ hẹ giã vắt lấy nước phơi sương 1 đêm pha nước tiểu trẻ em mà uống. 4. Bạch trọc - Ích mẫu, Thạch xương bồ, Phá cố chỉ đều nhau sao tán mà uống, ngày 1 lần.

KINH NGUYỆT 57 Bài thuốc Các điều dặn sơ đẳng để chị em tự nhận định các chứng bệnh về kinh nguyệt để uống thuốc mau khỏi. Ba nguyên nhân kinh bế tắc, không thông và không hành 1. Tỳ vị yếu, bị tổn thương, kém ăn khiến cho khí hư, huyết khô mà kinh không hành Nên uống thuốc bổ tỳ vị, nuôi khí huyết, đến lúc đủ thì kinh nguyệt tự hành. Không nên dùng thuốc thông kinh làm cho khí huyết hư tổn thêm mà sinh ra chứng hư lao khó trị (bị yếu nặng thì thành lao). 2. Lo nghĩ, buồn bực, giận dữ, phiền não nhiều thì khí uất, huyết trệ kinh không hành được Phải khai khí uất, hành huyết trệ thì kinh nguyệt tự hành. * Lưu ý: Nếu dùng thuốc bổ thì khí càng kết thêm thì huyết càng ngưng trệ, rất có thể sanh chứng tích huyết mà thành bệnh trương máu (trưng hà) làm bụng to, kết khối ở bụng. 3. Người mà thân thể bị đâm, giải bế tắc, ủng trệ mà không hành kinh Phải hành khí, đạo đàm khiến cho kinh hành (trích sách Linh khu) * Kinh nguyệt trễ: Tháng nào cũng trễ 1 tuần, nghĩa là nguyệt kỳ 35 ngày, như vậ

BỆNH NHI 73 Bài thuốc 1. Trẻ em kinh phong * Công thức: - Nam tinh 3 đc - Tam nại 5 đc - Toàn yết 1 đc - Bạch phàn phi 3 đc - Thiên ma 5 đc - Cương tàm 5 đc - Băng phiến 2 đc * Cách bào chế: Toàn yết sao giòn, cấu chân, đầu, cánh bỏ đi. Nam tinh tẩm với nước mật bò hay mật trâu đem sao không còn sắc trắng mới thôi. Cương tàm tẩm nước gừng sao cháy. Tam nại tức là Địa liền, đem thái mỏng, phơi khô sao qua. Bạch phàn bỏ vào nồi rang phi trắng đến khi không còn sôi nữa mới thôi. Băng phiến tức là Long não nấu thành ra, nên dùng Băng phiến chế sẵn. Bạch phàn phi trộn lẫn với Băng phiến, tán nhỏ rây để riêng, còn các vị khác tán nhỏ hoàn với hồ bằng hạt ngô, xong lấy 2 vị đã tán trên làm áo phơi khô bỏ lọ. * Công dụng: Chữa trẻ em kinh phong cấp, lên cơn giật tay chân, méo miệng, đờm kéo sè sè, da nóng như đốt hay là giật mình hoảng hốt. Nói chung dùng cho trẻ em ho nóng, kinh phong hay cảm sốt đều có công hiệu. - Cách gia giảm: Trẻ em nóng thì vò Bạc hà lấy nước uống, làm 7 thang. - Liề

BAN - SỞI 43 Bài thuốc BAN 1. Ban - Nga lau, Rau tần, Bồ ngót, Rau má, Cỏ mực, Rau lài, Cam thảo, Rễ mắc cỡ, Mần trầu, Rễ tranh, Tim tre, Chổi đực, Đậu xanh, Tơ hồng, sắc uống. 2. Ban - Gà ác - Lá dâu non. Xào ăn cho ra ban. 3. Ban - Rễ mắc cỡ (sao, khử thổ), sắc uống ra ban. - rễ lá lốt, Tử thảo, Câu đằng, tán nhỏ, ngày uống 2 muỗng nhỏ, uống trong nhiều ngày. 4. Ban - Mần trâu, Rễ điên điển, Rễ tranh, Đậu linh, Cổ may, Mía lau, Thiền liền, sao khử thổ, uống, lấy đũa thoa trên lưỡi đóng trắng. 5. Ban bạch - Cây lức (sạt mỏng, sao vàng), Tim tre non (sao vàng), Trà tàu 1 nhúm - Gừng tươi 5 lát, sắc uống ra ban. - Xa tiên, Hạt dẻ, Ngân hoa, Chổi đực, Kỷ tử, Vú sữa, Giáng hương, Nam thủ ô, Giần xay sắc uống. 6. Ban cua - Chổi đực 1 nắm sao vàng, khử thổ, sắc uống. - Lá mái nhà, Củ gừng, Nếp trắng, Huỳnh liên, Đậu xanh, Cam thảo, Hành hương, Huỳnh cầm, Tiêu sọ, Huỳnh bá, Tim tre. Sắc 600ml còn 7 phân, uống. 7. Ban cua - Tử tô 1 nắm - Nguyệt bạch 1 nắm - Chổi đực 1 nắm - Sa sâm 1 nắm - Cam