LÀM THUỐC NGỦ, AN THẦN, TRẤN KINH - Thiên Trúc Hoàng

Còn có tên là trúc hoàng phấn, phấn nứa, trúc cao.

Tên khoa học Concretio silicea Bambusa hay Tabashir.

Thiên trúc hoàng là cặn đọng ở đốt một số cây nứa mọc ở nước ta, tên khoa học của nứa là Bambusa sp, thuộc họ Lúa Poaceae (Gramineae).

Những cây nứa này bị một loại bệnh làm cho chất nước trong cây ngưng đọng lại.

Tên những cây nứa ở nước ta chưa được xác định chắc chấn, vì ít khi thấy có hoa hoặc quả. Có tác giả xác định là Arundinaria racemosa Munro hoặc Bambusa arundinacea Retz (A.Pételot, 1954).

Theo các tác giả Trung Quốc (Dược tài học, 1960) các loài nứa có thiên trúc hoàng lại là các loài Phyllotachys reticulaa C.Koch hoặc Phyllostachys nigra Munro var henonis Makino thuộc cùng họ Lúa Poaceae (Gramineae).

Do đó tên những cây nứa cho thiên trúc hoàng cần được nghiên cứu thêm. Chỉ biết hiên nay ta vẫn khai thác Vị thiên trúc hoàng để dùng trong nước và xuất sang Trung Quốc.

LÀM THUỐC NGỦ, AN THẦN, TRẤN KINH - Ngưu Hoàng

Hiện ta dùng:

1. Ngưu hoàng thiên nhiên - Calculus Bovis (Bezoar)

2. Ngưu hoàng tổng hợp - Calculus Bovis artificialix (Bezoar artificialis).

Ngưu hoàng thiên nhiên là sạn mật hay sỏi mật của con trâu có bệnh Bubalus bubalis L. hoặc con bò - Bos taurus var. domesticus Gmelin có bệnh thuộc họ Trâu bò Bovidcie.

Vị ngưu hoàng ở nước ta có nhưng chưa biết khai thác nên vẫn phải nhập của Trung Quốc với giá 12.000đ một kg. Từ tháng 8 năm 1961, chúng tôi đã phát hiện và giới thiệu trong lớp dược liệu 8/61 rằng một số trâu bò ở nước ta cũng có ngưu hoàng. Trước đây, khi chế cao mật thấy những túi mật có sạn lại bỏ đi. Hiện nay rải rác đã có nơi thu thập ngưu hoàng.

LÀM THUỐC NGỦ, AN THẦN, TRẤN KINH - Trân Châu

Còn có tên là ngọc trai, bạng châu.

Trân châu (Margarita, Perla, Pearl) là hạt ngọc trong nhiều loài trai như con trai Pteria (Pinctada) martensii Dunker (Avicula martensii Dunker) thuộc họ Trân châu Aviculidae hay Pteridae.

LÀM THUỐC NGỦ, AN THẦN, TRẤN KINH - Thuyền Thuế

Còn có tên là thuyền thoái, thiền thoái, thiền xác, thiền thuế.

Thuyền thuế là xác lột (Petiostracum cicadae) của con ve sầu Cryptotympana pustulata Fabricius thuộc họ Ve sầu (Cicadae) khi đang lớn lên, thiền=con ve, thuế=xác.

LÀM THUỐC NGỦ, AN THẦN, TRẤN KINH - Cây Xấu Hổ

Còn có tên là cây mắc cỡ, cây thẹn, cây trinh nữ, hàm tu thảo.

Tên khoa học Mimosa pudica L.

Thuộc họ Trinh nữ Mimosaceae.

Tên xấu hổ do lá cây và cành cụp xuống khi có người đụng vào lá cây. Ta dùng toàn cây hoặc lá và rễ cây xấu hổ.