CÂY THUỐC TRỊ BỆNH THÔNG DỤNG - CỎ SỮA LÁ NHỎ

Còn gọi là cây Vú sữa đất, cỏ Sữa (Euphprbia thymfolia Burun.) thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae).

Mô tả: Cây thảo sống nhiều năm, có nhựa mủ trắng. Thân và cành tỏa rộng trên mặt đất, hình sợi, màu đỏ tím, hơi có lông. Lá nhỏ, mọc đối, hình bầu dục hay thuôn, tù đầu, hình tim không đầu hay lá ở gốc, có răng ở mép, có lông ở mặt dưới, dài tới 7mm, rộng 4mm.

Cụn hoa ở kẽ lá thành xim có ít hoa. Quả nang, đường kính 1,5mm có lông. Hạt nhẵn, có 1 góc lồi, dài 0,7mm.

Bộ phận dùng: Toàn cây.

Nơi sống và thu hái: Cây mọc hoang khắp nơi ở bãi cỏ, sân vườn, ở những nơi đất có sỏi đá, các kẽ sân gạch, sân xi măng. Thu hái quanh năm, dùng tươi hoặc rửa sạch, sao vàng phơi khô.

Hoạt chất và tác dụng: Toàn cây có ancaloit. Thân và lá có cosmosilin. Rễ có taraxerpl, tirueallol và myrixyl alcohol. Chất nhựa mủ có tính gây xót đối với niêm mạc dạ dày. Dung dịch cây Cỏ sữa có tác dụng ức chế sự sinh sản của các loại vi trùng lỵ (Sonner, Flexner và Shiga).

Theo Y học cổ truyền, cây có vị đắng the, tinh mát, có tác dụng thông máu, cầm máu, giảm đau, tiêu độc, sát trùng. Dùng trị băng huyết, kiết lỵ, mụn nhọt.

Cỏ Sữa lá nhỏ được dùng như loại thuốc kháng sinh trị bệnh đường ruột và bệnh ngoài da. Còn dùng làm thuốc lợi sữa cho phụ nữ sinh đẻ thiếu sữa hoặc tắc tia sữa.

Cách dùng: Thường dùng tươi, sắc nước uống, mỗi ngày 20-30g. Để chữa kiết lỵ, có thể dùng 100g Cỏ Sữa, 80g rau Sam sắc trong 300ml nước, lấy 150ml, chia 3 lần uống trong ngày.

Để làm thuốc lợi sữa, dùng 100g cỏ Sữa tươi, với 40g hạt cây Bông Gạo sao, hai thứ sắc kỹ, lấy nước cho vào gạo nấu cháo ăn. Cỏ Sữa dùng tươi giã đắp lên những chỗ bong gân, mụn nhọt. Nhựa dùng bôi chữa trắc lào và mụn cóc.

Là vị thuốc chữa lỵ rất phổ cập trong nhân dân. Hay dùng nhất đối với trẻ em.

Trích nguồn: CÂY THUỐC TRỊ BỆNH THÔNG DỤNG của PTS. Võ Văn Chi

Xem thêm: CHỮA LỴ TRỰC TRÙNG - Cỏ Sữa Nhỏ Lá