Còn gọi là cây Gáo (Sorcocepholus coadnatus (Roxb. Ex Smith) Druce) thuộc họ Cà phê (Rubiaceae).
Mô tả: Cây gỗ lớn, cao đến 20m. Cành mọc ngang. Vỏ non màu nâu đậm, vỏ cây già màu xám trắng, gỗ vàng. Lá hình xoan, rộng, chóp tròn, gốc tròn hay hình tim, dài 8 - 25cm; cuống tròn, lõm ở trên. Lá kèm tròn. Cụm hoa hình đầu ở trên một cuống dài, mang nhiều hoa nhỏ màu vàng hay màu ngà, có mùi thơm. Quả kép mập, to 2 - 3cm. Cây ra hoa tháng 3, quả chín tháng 7.
Bộ phận dùng: Vỏ cây và gỗ.
Nơi sống và thu hái: Cây thường mọc ở các rừng phục hồi, chỗ ẩm mát ven suối. Có gặp ở Đồng Tháp, Bến Tre, Hậu Giang, An Giang. Có khi trồng lấy gỗ làm ghe.
Ta thường bóc vỏ cây dùng tươi hoặc phơi khô dùng dần. Có nơi lấy gỗ chẻ nhỏ phơi khô.
Hoạt chất và tác dụng: Vỏ cây và rễ đều có vị đắng. Chưa rõ hoạt chất. Do có vị đắng và có màu vàng mà gỗ được sử dụng thay vị Hoàng bá làm thuốc bổ đắng và chữa sốt.
Cách dùng: Nhân dân thường dùng vỏ cây hay gỗ cây Gáo dưới dạng thuốc sắc để chữa sốt. Ngày dùng 10 – l5g. Có thể phối hợp với cỏ Sữa lá lớn, cỏ Xước, mỗi vị 10g sắc uống liền trong 10 - 15 ngày để chữa bệnh xơ gan cổ trướng.
Chú ý: Còn có loài Gáo trắng hay Cà Tôm (Anthocephalus chinensis (Lamk.) Rich. ex Walp.) cùng họ với Gáo vàng, cũng được dùng. Vỏ cây này làm thuốc bổ trị ho, hạ nhiệt. Quả làm săn da, dùng chữa ỉa chảy.
Nhận xét
Đăng nhận xét