Đậu bắp, Mướp tây, Bắp chà hay Bụp bắp - Abelmoschus esculentus (L.) Moench, thuộc họ Bông - Malvaceae. Cây thân thảo mọc đứng cao tới 2,5m, có nhiều lông. Lá hình tim hay hình chân vịt, mép có răng lớn, ráp, có lông dài. Hoa mọc ở nách lá, màu đỏ, trông giống hoa bông. Quả nang dài hay dựng đứng cỡ 3,5cm, có màu lục sáng, có mặt cắt hình thoi.
Đậu bắp gốc ở Ấn độ, được trồng ở nhiều nơi trong nước ta, nhất là ở các tỉnh phía Nam để lấy quả xanh ăn như các loại đậu, dùng quả xào, luộc, làm nước chấm, nấu canh chua với cá, lươn, làm dậy mùi thịt cá. Cũng có thể nướng chín trong tro nóng hoặc ăn sống như dưa chuột. Quả non phơi khô, bảo quản để ăn dần. Có tác giả cho biết 62g Đậu bắp trong đó chứa 1,3g protein và 4,8g glucid sẽ cung cấp cho cơ thể 25 calo.
Người ta đã biết trong quả chứa 4-16% hydrat carbon gồm chủ yếu là tinh bột và đường, palmitin và stearin. Hạt chứa 15-26% chất dầu lỏng màu vàng xanh có mùi dễ chịu, dùng ăn được, có tính hoạt nhuận.
Quả chứa chất nhầy khi tan ra làm cho thức ăn đặc và có vị chua mát. Lá non cũng dùng luộc hay xào ăn.
Tất cả các bộ phận của cây đều dùng làm thuốc giảm đau và làm dịu trong các loại bệnh như lậu, bí tiểu tiện và bạch đới. Còn dùng làm thuốc nhuận tràng. Rễ và lá thái mỏng phơi khô dùng làm thuốc chữa ho, viêm họng. Ngày dùng 12-16g hãm hoặc sắc uống; còn dùng súc miệng.
Hạt khô chín nghiền ra dùng để uống thay cà phê hoặc nấu lên làm hồ giấy, làm chất dính trong kỹ thuật làm giấy.
Trích từ sách: Cây Rau Làm Thuốc
của PTS Võ Văn Chi
do NXB TH Đồng Tháp ấn hành
Nhận xét
Đăng nhận xét