.jpg "CÂY RAU LÀM THUỐC - BẦU (BẦU NẬM)")
Bầu, còn gọi là Bầu canh, Bầu nậm - Lagenaria siceravia (Molina) StandL., thuộc họ Bầu bí - Cucurbitaceae. Bầu là loại dây leo có tua cuốn phân nhánh, phủ bởi nhiều lông mềm, có lá hình tim rộng không xẻ thuỳ hay hơi xẻ thuỷ nông; hoa đơn tính, cùng gốc, to, màu trắng; quả tròn, dài, hình trụ có thể đến 1 mét (thứ hispida (Thunb.) Hara), hoặc thắt co lại như bầu rượu (thứ microcarba (Naud) Hara), có lông, vỏ màu lục nhạt hay sẫm, hoặc có đốm trông giống như sao (bầu sao), khi già thì vỏ quả ngoài hoá gỗ (dùng để đựng rượu, đựng nước hoặc làm nhạc cụ như đàn bầu).
Cây bầu gốc ở châu Mỹ, ngày nay được trồng rộng rãi ở các vùng nhiệt đới và á nhiệt đới trên thế giới. Ở nước ta, bầu được trồng khắp nơi làm rau ăn mùa hè. Quả bầu là bộ phận được sử dụng để luộc hoặc nấu canh... hay xào ăn. Bầu luộc chấm nước mắm tôm, mắm tép, hoặc nấu canh với tép, với cá. Người ta còn thái bầu ra thành từng miếng nhỏ phơi khô để ăn dần.
Người ta đã phân tích được trong 100g quả tươi có 0,6g protein, 2,9g glucid calcium, 25mg phophor, 0,2mg sắt, và các viramin, caroten 0,02mg, vitanin B1 0,02mg, viriamin B2 0,03mg, vitamin PP 0,40mg, vitarnain C 12mg. Nhiệt lượng do 100g bầu cung cấp là 14 calo. Cũng có tài liệu cho biết trong 100g quả bầu tươi có (theo %): Nước 89, Protein 0,5, Lipid 0,1, Cellulose 0,8, Dẫn xuất không protein 9,2 và khoáng toàn phần 0,4.
.jpg "CÂY RAU LÀM THUỐC - BẦU (BẦU DÀI)")
Nhiều bộ phận của cây bầu được sử dụng làm thuốc. Thịt quả bầu có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng giải nhiệt, trừ độc, dùng chữa đái rắt, chứng phù nề (nhưng chứng sưng ống chân và chứng đây hơi, nếu ăn thì lâu khỏi). Còn chữa bệnh tiêu khát uống nhiều, đái tháo và màu nóng sinh mụn lở.
.jpg "CÂY RAU LÀM THUỐC - BẦU (BẦU SAO)")
Lá bầu có vị ngọt, tính bình, có thể làm thức ăn chống đói. Tua cuốn và hoa bầu có tấc dụng giải thai độc, nấu tắm cho trẻ em để phòng ngừa đậu sởi, lở ngứa. Hạt bầu dùng chữa lợi răng sưng đau, răng lung lay, tụt lợi chân răng lộ ra, dùng với Ngưu tất, mỗi vị 2g, nấu lấy nước ngậm và súc miệng, ngày 3-4 lần.
Trích từ sách: Cây Rau Làm Thuốc
của PTS Võ Văn Chi
do NXB TH Đồng Tháp ấn hành
Nhận xét
Đăng nhận xét