Củ niễng là củ của cây Niễng hay Niềng niễng - Zizania latifolia Turcz.„ thuộc họ Lúa - Poaceae. Niễng là loại cỏ sống nhiều năm, mọc ở nước, với thân rễ và thân bồ phát triển mạnh. Thân mọc đứng, nhẵn, rất to ở phần đâm rễ, xốp và chia cắt ra nhiều bản, và mảnh hơn ở phần ngọn. Lá phẳng, hình giải, ngọn giáo, nhọn dẫn thành mũi dài, cả hai mặt lá đều ráp. Chuỳ hoa hẹp, có trục to, chia ra nhiều nhánh mọc đứng.
Niễng gốc ở miền Đông Xibêri và được trồng nhiều ở Ấn độ. Trung quốc, Nhật bản và khắp vùng Viễn đông, và tạo thành một loại rau được ưa chuộng. Niễng cũng được trồng khắp nước ta, nhiều nhất là ở các tỉnh phía Bắc, để lấy các chồi non làm rau ăn. Phần ăn được ở chồi là phần phình làm thành khối ở gốc các chồi này do hoạt động của một loại nấm than ký sinh Uisilago esculentum Hennings hay Usilago virulis; ta thường gọi phần phình này là củ.
Khi củ Niễng còn non, cắt ngang qua thấy xen lẫn trong nhu mô trắng của nó có những sợi nấm màu xanh lục. Khi củ Niễng đã già, các sợi nấm này được thay thế bởi các bào tử hình tròn, màu đen nằm rải rác trong nhu mô.
Người ta trồng Niễng chủ yếu để lấy củ lúc còn non làm rau ăn, các củ này có đường kính khoảng 2,5-3cm và dài 5-7,5cm. Có thể dùng ăn sống như xà lách hoặc xào ăn với thịt hay nấu canh. Nó có mùi vị dễ chịu và ăn ngon.
Về giá trị sử dụng làm thuốc, Lương y Lê Trần Đức cho biết : Củ niễng có vị ngọt, tính lạnh, không độc, nó có chất béo ăn ngon, mát, giải phiền khát, giải say rượu, chữa đau bụng nhiệt, kiết ly.
Củ Niễng chủ yếu được dùng ăn để chữa bệnh đối với các trường hợp nóng ruột, táo bón, kiết lỵ. Ít dùng vào thuốc thang.
Trích từ sách: Cây Rau Làm Thuốc
của PTS Võ Văn Chi
do NXB TH Đồng Tháp ấn hành
Nhận xét
Đăng nhận xét