Chùm ruột hay Tâm duột, Tầm ruột - Phyllanthus acidus (L.) Skeels, thuộc họ Thầu dầu - Euphorbiaceae. Cây nhỏ, cao tới 5m hay hơn, có thân nhẵn. Cành non màu lục nhạt, cành già màu xám. Lá kép, mọc so le, có cuống dài mang nhiều lá chét mỏng, gốc tròn, chóp nhọn. Hoa nhỏ mọc thành xim với 4-7 hoa màu đỏ ở nách những lá đã rụng. Quả nang có khía, màu vàng lục, vị chua ngọt.
Chùm ruột là loại cây thường trồng để lấy quả. Quá Chùm ruột có thể dùng ăn tươi hoặc nấu canh ăn cho mát. Nhân dân ta thường dùng đọt non (gồm các lá non) như một loại rau ăn tươi sống, có vị chua chát, ăn rất ngon... Thông thường, người ta hay dùng đọt Chùm ruột để gói với thịt heo ram vàng thái nhỏ, bì heo với thính gạo rang và các gia vị khác như làm nem vậy. Gói bì được bọc trong lá Vông và lá Chuối. Khi dùng có thể ăn kèm với đọt Chùm ruột cho ngon.
Lá Chùm ruột cũng được sử dụng làm thuốc, để chữa tự máu gây sưng tấy, đau ở hông, ở háng. Quả thường dùng giải nhiệt, chữa đau đầu. Bộ phận chủ yếu thường được dùng làm thuốc là vỏ cây. Vỏ Chùm ruột được dùng tiêu hạch độc ung nhọt, đơn độc, giang mai, bị thương sứt da chảy máu, ghẻ lở, đau răng, đau mắt, đau tai có mủ, tiêu đờm, trừ tích ở phổi, đau yết hầu, song đao, độc đao. Người ta dùng vỏ phơi khô tán nhỏ ngâm rượu uống, hoặc có thể dùng vỏ nấu cao để uống.
Trích từ sách: Cây Rau Làm Thuốc
của PTS Võ Văn Chi
do NXB TH Đồng Tháp ấn hành
Xem thêm: Chữa Tê Thấp và Đau Nhức - Tầm Duột
Nhận xét
Đăng nhận xét