Thìa là hay Thì là - Anethum graveolens L., thuộc họ Hoa tán - Apiaceae. Cây thảo sống hằng năm, có thân nhẵn, cao 60-80cm hay hơn, khía rãnh dọc. Lá có bẹ rất phát triển, phiến xẻ 3 lần lông chim, có các phiến nhỏ hình sợi; các lá ở ngọn tiêu giảm, không có cuống. Cụm hoa ở ngọn, trên thân và trên các cành, thành tán kép gồm 5-15 tán nhỏ, các tán này có 20-40 hoa màu vàng. Quả bế kép nằm trên một cuống quả rẽ đôi.
Thìa là mọc hoang dại ở miền Nam châu Âu, được nhập trồng vào các nước nhiệt đới làm rau gia vị. Ở nước ta, thìa là được trồng chủ yếu để lấy cành lá làm gia vị, vừa tô điểm vừa làm nổi vị món canh cá giấm, canh lươn, ốc vừa thơm ngon, lại vừa át mùi tanh. Trong lá và quả đều có tinh dầu, nó làm kích thích sự ngon miệng và tiêu hoá như các rau gia vị khác. Quả cũng chứa tinh dầu mà thành phần chính là limonen carvon (60%), được dùng trong công nghiệp chế biến hương liệu làm rượu và nước uống khai vị, lợi tiêu hoá.
Quả (thường gọi nhầm là hạt) có tính chất tương tự hồi và tiểu hồi, nên thường được dùng thay thế hai vị thuốc trên để làm thuốc mạnh tỳ vị làm dễ tiêu hoá, chống co thắt, làm thông kinh, gây tiết sữa. Thường được chỉ định dùng để chữa chứng khó tiêu, nấc, nuối hơi, nôn mửa, đầy trướng, đau bụng, đau răng. Dùng dưới đạng thuốc hãm 1-2 thìa cà phê hạt Thìa là trong 1 lít nước sôi hoặc dùng nước cất hạt Thìa là 50-100ml trong 1 ngày.
Còn dùng làm thuốc trị viêm thận, sỏi bàng quang, sỏi thận. Để trị bệnh này, người ta dùng 1 muỗng canh hạt Thìa là, giã nát cho vào ly, chế nước sôi vào hãm, chia làm 5-6 lần để uống trong ngày. Trong trường hợp xơ vữa động mạch, huyết áp cao, xơ cứng mạch não dẫn tới nhức đầu, cũng dùng liều trên nhưng chỉ uống 2 lần. Sáng lấy 1/2 muỗng canh hạt Thìa là giã nát, chế vào 100ml nước sôi để uống. Chiều cũng lấy 1/2 muỗng canh hạt Thìa là làm như trên mà uống; uống liên tục trong nhiều ngày.
Khi có triệu chứng khó ngủ hoặc bị kích thích nhiều quá, cũng có thể uống trà Thìa là như trên trước khi đi ngủ.
Dùng hạt Thìa là khô hoặc rau Thìa là tươi làm thuốc cũng đạt kết quả như nhau.
Trích từ sách: Cây Rau Làm Thuốc
của PTS Võ Văn Chi
do NXB TH Đồng Tháp ấn hành
Nhận xét
Đăng nhận xét