Súng - Nymphaea nouchali Burm. f. = N. stellata Willd., thuộc họ Súng - Nymphaeaceae. Cây thảo sống ở nước, có thân rễ ngắn. Lá mọc nổi trên mặt nước, có cuống dài, phiến tròn hay hình trái xoan, mặt trên xanh lục, mặt dưới màu tía. Hoa có cuống dài vượt quá cuống lá; cánh hoa màu tím hoặc xanh lơ, ít khi trắng.
Người ta thường dùng cuống lá và cuống hoa Súng làm rau ăn.
Cuống lá súng có thể dùng muối dưa hay ăn gỏi. Để muối dưa, ta thu hái cuống lá, lược bỏ lớp vỏ ngoài, cắt ngắn đem muối dưa như dưa Cải. Còn để ăn gỏi, ta dùng lá non thay bánh đa cuộn ngoài rau làm thành cuốn rau chấm nước mắm, nước cá kho để ăn.
Cuống hoa, thường gọi bông súng, lấy từ hoa của cây Súng đồng, thường mọc hoang ở những đầm lầy, giữa đồng trống. Người ta thường đi thu hái cuống hoa về chế biến thành các món rau để ăn, dùng bóp xổi hay nấu canh.
- Bóp xổi: Lấy cuống bông súng, lột bỏ lớp vỏ bên ngoài, rồi ngắt ra từng đoạn ngăn ngắn để vào một cái thau nhỏ. Khi nhặt xong, dùng tay bóp nhè nhẹ những cọng rau, cốt để cho nó hơi giập mà không bị nát. Rót một chén giấm, đổ vào vài muỗng đường cát, quậy cho tan đường. Để chén giấm đường vào rau. Xắt nhỏ một nắm Rau răm cho vào trộn đều. Dùng ăn chấm với nước mắm khô.
- Nấu canh: Dùng cuống hoa súng đem tước vỏ, ngắt ra từng khúc ngắn để riêng. Nấu các loại cá đồng như cá lóc, cá rô, cá sặc... cho đến gần chín như nấu canh bình thường, thì mới cho rau vào. Chụm lửa, để sôi vài dạo nữa cho rau vừa mềm là được. Nêm bằng đường cát và nước mắm cho có vị chua chua ngọt ngọt. Khi nhắc nồi canh xuống, thêm vài muỗng mỡ nước và một ít rau thơm đã chuẩn bị sẵn.
Cũng như thân rễ (củ) của Súng, bông súng có chứa nupharin (một loại alcaloid), một hoạt chất estrogen. Là loại thuốc có tính chất dịu dục, chống co thắt, gây ngủ, trợ tim và hô hấp và làm se. Có thể dùng trị di tinh, bạch đới, chứng mất ngủ, tim đập mạnh bồn chồn, ỉa chảy, lỵ, ho và viêm đường tiết niệu (hãm nước sôi uống giữa các bữa ăn và trước khi đi ngủ).
Trích từ sách: Cây Rau Làm Thuốc
của PTS Võ Văn Chi
do NXB TH Đồng Tháp ấn hành
Xem thêm: CÂY HOA CÂY THUỐC - SÚNG
Xem thêm: THUỐC BỔ, THUỐC BỒI DƯỠNG - Khiếm Thực
Nhận xét
Đăng nhận xét